Hervorming registratierechten

De tarieven

• Het tarief voor de aankoop van de enige gezinswoning daalt van 6% naar 3%.
• De voorwaarden voor dit gunsttarief blijven ongewijzigd. De domiciliëringstermijn blijft bijvoorbeeld behouden op drie jaar. Ook de vereisten inzake het enige karakter van de woning blijven integraal dezelfde. Raadpleeg zeker de syllabus over het bestaande stelsel om te verifiëren over welke voorwaarden het gaat!
• Het tarief voor de aankoop van de enige gezinswoning die ingrijpend energetisch gerenoveerd of gesloopt/heropgebouwd zal worden zakt van 5% naar 1%. Opnieuw geldt dat er niet wordt gesleuteld aan de voorwaarden. Wel wordt extra geëxpliciteerd dat er na de werken een E-peil van maximum E60 behaald moet worden.
• Noteer dat de tolerantie van het causaal verband integraal van toepassing blijft: voor het 3%-tarief en het 1%-tarief zal dus (net zoals vandaag bij het 6%- en het 5%-tarief) geen rekening worden gehouden met verhinderend vastgoed dat binnen het jaar wordt verkocht. De tolerantie van het causaal verband betekent dat er geen rekening wordt gehouden met een woning of bouwgrond waarvan de koper eigenaar is, indien de koper zich ertoe verbindt om deze woning of bouwgrond uiterlijk één jaar na de datum van de authentieke akte van de aankoop van de nieuwe gezinswoning volledig te vervreemden.
• Het standaardtarief voor alle andere vastgoedaankopen stijgt van 10% naar 12%. Het betreft elke vastgoedaankoop, die niet de enige gezinswoning vormt. Het gaat niet enkel om de aankoop van een niet-enige (2de, 3de, …) woning maar evenzeer om het verwerven van een bouwgrond, niet-residentieel vastgoed (een winkel, kantoor, …).
• Er wordt een uitzondering gemaakt voor de aankoop van landbouwgronden en natuurgebieden. Voor deze vastgoedtypes blijft het tarief van 10% behouden.

Rechtenvermindering

• De rechtenvermindering blijft bestaan maar daalt in omvang. In combinatie met het nieuwe 3%-tarief zal de rechtenvermindering nog 2.800€ bedragen (in plaats van 5.600€ nu in combinatie met het 6%-tarief). De logica daarachter: de rechtenvermindering daalt equivalent mee met het standaardtarief en wordt dus ook gehalveerd. Je kan de rechtenvermindering zo gelijkstellen met een voetvrijstelling op ca. 93.000€.
• In combinatie met het 1%-tarief voor ingrijpende energetische renovatie /sloop-heropbouw zal de rechtenvermindering 960€ bedragen.
• Gedurende de overgangsperiode tussen 1 januari 2022 en 1 januari 2024 'volgt' de rechtenvermindering het gekozen tarief. Opteert de koper voor het 6%-tarief (met meeneembaarheid), dan zal de rechtenvermindering 5.600€ bedragen. Kiest de koper voor het nieuwe 3%-tarief zonder meeneembaarheid, dan is de rechtenvermindering gehalveerd tot 2.800€. Dezelfde logica geldt bij het 5%-tarief met meeneembaarheid (4.800€) tegenover het nieuwe 1%-tarief zonder meeneembaarheid (960€).

Meeneembaarheid

Om de tariefverlaging te financieren wordt de meeneembaarheid afgeschaft, met een overgangsperiode van twee jaar.

• Voor de enige gezinswoning impliceert dit dat de koper tot en met 31/12/2023 de keuze zal hebben tussen (1) het nieuwe 3%-tarief zonder mogelijkheid van meeneembaarheid en (2) het huidige 6%-tarief met toepassing van meeneembaarheid. Voor ‘doorstromers’ wordt het dus rekenen geblazen welk regime voor hen het meest voordelig is. First time buyers zullen standaard voor het 3%-tarief gaan. Vanaf 1 januari 2024 zal de meeneembaarheid nooit meer spelen en wordt het zuiver het 3%-tarief.
• Het keuzeregime geldt evenzeer voor wie een enige gezinswoning aankoopt en die ingrijpend energetisch zal renoveren of zal slopen heropbouwen. Tot en met 31/12/2023 kan de koper dan kiezen tussen (1) het huidige 5%-tarief met de meeneembaarheid en (2) het nieuwe 1%-tarief zonder de meeneembaarheid.
• In bepaalde gevallen kan de meeneembaarheid ook toegepast worden bij de aankoop van bouwgrond en voor niet-residentieel vastgoed. Dit kan wanneer de koper het nodige zal doen om binnen een termijn van 5 jaar de hoofdverblijfplaats te vestigen op het adres van het aangekochte goed. Concreet betekent dit dat de koper er een nieuwbouwwoning opricht (al dan niet na de sloop van een bestaand niet-residentieel gebouw) en/of het gebouw renoveert en omvormt tot gezinswoning (wat stedenbouwkundig ook een vergunningsplichtige functiewijziging inhoudt). Ondertussen heeft VLABEL bevestigd dat in dergelijk geval de koper nog tot en met 31 december 2023 het nieuwe 12%-tarief zal kunnen combineren met de meeneembaarheid. De meeneembaarheid blijft bij dergelijke aankopen dus ook nog twee jaar bestaan.

Inwerkingtreding

De datum van de authentieke akte zal als ijkpunt gelden om al dan niet onder de nieuwe regeling te vallen. Concreet betekent dit dat je voor een aankoop onder de huidige regeling (bvb. 10% ipv 12% voor bouwgronden en bedrijfsvastgoed) de akte verleden moet krijgen voor 31 december 2021.